پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

‌می‌گویند هر وقت بحث تمامیت ارضی مطرح می‌شود، جزایر و جزیره نشین‌های ایرانی، در کانون توجه قرار می‌گیرند و با رفع تهدید، فراموشی پشت فراموشی. بنظر می‌رسد که فصل نگاه رویدادی به توسعه جزایر ایرانی به اتمام رسیده و توسعه جزایر نیازمند یک رویکرد جامع و همه‌جانبه است که شامل توسعه زیرساخت‌ها، جذب سرمایه‌گذاری، تقوت همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی، و بهبود شرایط زندگی ساکنان می‌شود. اهمیت استراتژیک و اقتصادی این جزایر، سرمایه‌گذاری در زمینه‌های گردشگری، انرژی‌های تجدیدپذیر، صنایع محلی و آموزش یقینا به توسعه پایدار و رونق اقتصادی آن‌ها می‌انجامد. تقویت همکاری‌های بین‌المللی و جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی از طریق ارائه مشوق‌های مالیاتی و توافق‌نامه‌های همکاری می‌تواند به افزایش بهره‌وری و توسعه سریع‌تر این مناطق را رقم می‌زند. در نهایت، این اقدامات نیازمند یک جهش ملی یا حتی فراملی است «باید با هم‌افزایی دولت، نهاد‌های محلی و بخش خصوصی اجرا شود تا نتایج مطلوب و پایدار حاصل شود».

به ادله محکمه پسند و شرعی می‌توان برخی از مدیران اجرایی در جمهوری اسلامی ایران را بی غیرت نامید. بی غیرتی در این مورد نه یک توهین بلکه ذکر صفت است. بیانیه‌ی مشترک اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج فارس، اعتراضات گسترده‌ای را به وجود آورده. اما سوال اینجاست که چرا هیچ کسی در ایران، پاسخ مستقیم و عملیاتی به امارات نمی‌دهد؟ متاسفانه در دهه نود، لنگر ارزی کشور در دبی و بر روی درهم انداخته شده است. همین حالا هم نفت ایران به چین فروخته می‌شود، اما یوآن آن به درهم تبدیل شده و سپس خرج می‌شود. اتکای صادرات کشور به دبی نیز واضح است و حتی در تسویه مالی با عراق و افغانستان هم، درهم دبی است که کار اصلی را انجام می‌دهد. این وضعیت وابسته باعث شده تا امکان ارائه پاسخ جدی و جلوگیری از پیش‌روی شیخ‌نشین جنوبی بسیار محدود شود و اساسا کسی در تهران اراده‌ای برای آن را نداشته باشد. ما درخواست انحلال امارات و بازگرداندن ان به ایران را نداریم، اما انتظار گوش مالی شدید دیپلماتیک و سیاسی با همساه‌ای که بی ادبی را به حرمت شکنی رسانده، حداقل انتظار ما می‌باشد.

اولین اجلاس سران اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج فارس در بروکسل برگزار شد و در بیانیه مشترک نشست پایانی کشور‌های عضو شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیه اروپا، ادعا‌هایی درباره جزایر سه گانه ایرانی تنب بزرگ، تنب کوچک و بوموسی مطرح شده و در بیانیه مشترک نشست پایانی آورده شده است که ما از ایران می‌خواهیم به اشغال جزایر سه گانه امارات متحده عربی، تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی که نقض حاکمیت امارات متحده عربی و اصول منشور سازمان ملل متحد است، پایان دهد.. اتحادیه اروپا دومین شریک تجاری بزرگ کشور‌های شورای همکاری خلیج فارس محسوب شده و در سال ۲۰۲۳، واردات سوخت‌های معدنی بیش از ۷۵ درصد از واردات اتحادیه اروپا از کشور‌های شورای همکاری خلیج فارس را تشکیل می‌داد. بررسی بیانیه‌های گذشته نشان می‌دهند که روسیه پیش از این در بیانیه مشترک با کشور‌های عربی نه تنها از مواضع ادعایی امارات حمایت کرده بود بلکه راهکار‌های مورد حمایت امارات از جمله «ارجاع به دادگاه بین المللی» را مورد تصدیق قرار داده بود. در بیانیه مشترک امارات با چین مالکیت جزایر متعلق به امارات یا ایران اعلام نشده یا حاکمیت امارات بر جزایر تاییده نشده بلکه موضوع جزایر به عنوان یک اختلاف اعلام و خواستار حل این اختلاف شده اند. نکته خطرناک بیانیه مشترک شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیه اروپا درباره جزایر سه گانه ایرانی این است که آنرا «اشغال شده» توسط ایران می‌داند. لذا، کوتاه آمدن در این چالشی که امارات مدت‌ها در مقابل ایران قرار داده است جایز نیست. بسنده کردن به احضار سفیر به وزارت خارجه و ابلاغ یادداشت اعتراض به وی دردی را دوا نخواهد کرد. بنظر می‌رسد که تنها راه عملی برای نقش بر آب کردن اقدامات امارات اعمال حاکمیت کامل بر جزایر سه گانه از سوی ایران است.

سه‌جزیره کوچک ایرانی که هم اکنون موضوع مباحث مرزی میان ایران و امارات قرار گرفته، درحقیقت تا مدت‌ها، بخشی از مجمع‌الجزایر هرمز شناخته می‌شدند و کسی آن‌ها را با اسامی مستقل نمی‌شناخت، اما با کشف منابع نفتی در فلات قاره و نیز صف‌بندی بلوک شرق و غرب در خلال دهه‌های پنجاه تا نود میلادی و ایجاد شرایط جنگ سرد، هر وجب از سرزمین‌های حوزه خلیج‌فارس ارزش طلا پیدا کرد و بر سر سابقه مالکیت برخی از جزایر آن ادعا‌هایی بروز نموده است. اصل ادعا‌ها به حکومت نیابتی و غیرمستقل طایفه‌ای به‌نام قاسمی‌ها (مهاجران عراقی) بر برخی از جزایر و مناطق ساحلی خلیج‌فارس بازمی‌گردد که داستان و حکایت مفصلی دارد و از نظر حقوق بین الملل ادعایی مهمل بشمار می‌رود. علاوه‌براین حفاظت از حدود و ثغور مرزی و حفظ تمامیت آن‌ها ما را به شناخت هرچه‌بیشتر تاریخ و جغرافیای سرحدات بری و بحری ملزم می‌نماید و کوتاهی در این امر می‌تواند منافع ملی ما را خدشه‌دار سازد.

بیانیه مداخله‌جویانه سران اتحادیه عرب در منامه درخصوص مالکیت بر جزایر سه‌گانه با واکنش شدید ایران مواجه شد؛ اما آنچه در این میان تعجب کارشناسان را برانگیخت، امضای این بیانیه توسط عراق و سوریه بود.سید حسین موسویان دیپلمات پیشین با انتشار پیامی در ایکس به بیانیه کشورهای عربی که در پایان اجلاس سران اتحادیه عرب در منامه بحرین قرائت شد اشاره کرد.حشمت الله فلاحت پیشه، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس سابق، در واکنش به حمایت سوریه از حق حاکمیت امارات بر جزایر سه‌گانه ایرانی نوشت: سال ۹۷، هنگام خروج از اتاق نشست با بشار اسد، نماینده دولت از من پرسید نظرت در مورد او چیست؟ گفتم روزی از پشت به ایران خنجر خواهد زد. به گونه ای یکه خورد که چند قدم از من عقب ماند. کم از این عقب ماندگی ها در سیاست خارجی نداریم.

بعد از آنکه چین و روسیه بیانیه‌ای را امضا کردند که ادعای امارات در خصوص جزایر سه گانه ایران را اعتبار می‌بخشید، این پرسش مطرح شد که چرا دولت سیزدهم در برابر کنشگری کشور‌های در نظام بین الملل غافلگیر می‌شود، این گزارش به بررسی ابعاد چرایی غافلگیری ایران پرداخته است.